در قرن بیست و یکم، طلا از یک کالای لوکس صرف به یکی از اصلی‌ترین دارایی‌های امن جهانی تبدیل شده است؛ دارایی که نه‌تنها زیورآلات محسوب می‌شود، بلکه در ذخایر بانک مرکزی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بازار ETFها و حتی اقتصاد دیجیتال هم جایگاه ویژه‌ای یافته است.
با وجود رکوردشکنی قیمت‌ها و نوسان‌های بزرگ ارزها، نه تنها تقاضا برای طلا کاهش نیافته، بلکه در سال‌های اخیر به دلایل متنوعی رو به افزایش گذاشته و آمار سرمایه گذاری طلای آبشده نیز افزایش پیدا کرده است. آمارهای اخیر نشان می‌دهد که در Q2 سال ۲۰۲۵ حجم تقاضای جهانی طلا در مقایسه با سال قبل حدود ۳٪ افزایش یافته؛ ولی در ارزش دلاری آن جهشی تقریباً ۴۵٪ مشاهده شده است.
مطالعه بیشتر: بازارهای موازی در شوک؛ چرا سرمایه گذاران طلا را انتخاب کردند؟
بانک‌های مرکزی حریصانه طلا ذخیره می‌کنند!
- بانک‌های مرکزی در نیمه اول ۲۰۲۵ همچنان بخش بزرگی از تقاضای طلا را به خود اختصاص داده‌اند؛ در Q2 تقریباً ۱۶۶ تن طلا به ذخایر رسمی افزوده شده است.
- اگرچه سرعت خرید نسبت به برخی فصول پیشین کاهش اندکی داشته است، اما سطح فعلی همچنان فراتر از میانگین دهه ۲۰۱۰ است. به گفته مؤسسه World Gold Council این خریدها عمدتاً به دلایلی از قبیل تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی، مقابله با ریسک‌های تورمی و بی‌ثباتی‌های ژئوپلیتیکی انجام می‌شوند.
- کشورهایی مانند چین، هند و ترکیه در جمع کشورهایی‌اند که از سال 2021 به این سو بیشترین افزایش ذخایر طلا را داشته‌اند.
- علاوه بر این، گزارش بانک جهانی پیش‌بینی می‌کند قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ تقریباً ۳۵٪ نسبت به سال قبل رشد کند؛ رشدی که بیشتر به دلیل ادامه بیماری‌های اقتصادی، تنش‌های ژئوپلیتیکی و خستگی نسبت به ارزهای فیات است.
بانک‌های مرکزی نقش کلیدی در ادامه تب طلایی بودن طلا دارند؛ به‌عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش در دنیایی که ریسک‌های اقتصادی و سیاسی کم نشده‌اند، برعکس افزایش یافته‌اند.
سرمایه‌گذاران خرد، ETF ها و جابه‌جایی ذائقه‌ها
- سرمایه‌گذاران خرد (بارها و سکه‌ها) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) به‌مراتب بیش از جواهرات در افزایش تقاضا مؤثر بوده‌اند؛ به عنوان مثال در Q2–۲۰۲۵، تقاضا برای طلا به‌صورت ETF و ابزارهای مشابه با ۱۷۰ تن ورودی، رشد قابل‌توجهی داشته است.
- با وجود بالا بودن قیمت طلا، تقاضای جواهرات در حجم (تن) کاهش یافته است؛ در Q2 ۲۰۲۵ میزان مصرف جواهرات تقریباً ۱۴٪ نسبت به سال قبل کاهش داشته است. اما در ارزش دلاری، هزینه‌ای که مشتریان برای جواهرات می‌پردازند، افزایشی دارد. به عبارت دیگر، وقتی قیمت طلا بالاتر می‌رود، مردم به جای خرید زیاد، خرید با کیفیت بالاتر یا طرح‌هایی با وزن کمتر را ترجیح می‌دهند.
- همچنین تمایل به سمت دارایی‌های مالی طلا ETFها و خرید سکه و قطعات کوچک طلا به‌ویژه در بازارهای آسیا افزایش یافته است؛ به این دلیل که این روش‌ها راحت‌تر، نقدشوندگی بیشتری دارند و هزینه ذخیره و نگه‌داری کمتر است.
- یکی دیگر از عوامل مؤثر، ضعف ارزهای محلی یا نگرانی از تورم است که باعث شده سرمایه‌گذاران ترجیح دهند بخشی از پس‌انداز خود را به طلا تبدیل کنند تا دارایی‌شان ارزش خود را حفظ کند. این مسئله در کشورهایی که تورم بالاتر یا بی‌ثباتی اقتصادی دارند، واضح‌تر است.
سرمایه‌گذاران خصوصی، با ابزارهای جدید مثل ETF و درخواست سکه/بارهای کوچک، در پاسخ به قیمت بالا و ریسک‌ها، استراتژی‌های خود را تغییر داده‌اند؛ جواهرات کمتر خریداری می‌شوند، اما تقاضای سرمایه‌گذاری طلا قوی‌تر از گذشته است.
بدون دیدگاه